Ψυχολογία Των Ονείρων - Κάρλ Γιούνγκ

Το πνευματικό και επιστημονικό ταξίδι προς έναν καλύτερο εαυτό

Γειά σου! Σήμερα, συζητάμε κάτι πολύ κοντά στην καρδιά μου, γιατί ανεξάρτητα από το πόσο θέλω να βασίζω την προσέγγισή μου και το περιεχόμενο που ανεβάζω εδώ, στην επιστήμη και στα εργαλεία που βασίζονται στην επιστήμη, υπάρχει ένα μεγάλο μέρος του εαυτού μου που είναι βαθιά πνευματικό. Και αυτό το πνευματικό μέρος του εαυτού μου υπάρχει μόνο επειδή πρέπει να είμαι ανοιχτός στην ευθύνη ή, ακόμα καλύτερα, στην αναγκαιότητα του να ανοίξω την πόρτα σε οτιδήποτε μπορώ να γίνω. Τι εννοώ με αυτό?

Όλοι έχουμε αυτή την έμφυτη ικανότητα να οραματιζόμαστε έναν ανώτερο εαυτό και μετά να κινούμαστε προς αυτόν. Το έχουμε όλοι. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί να σταματήσω μερικά από τα πράγματα που κάνω και να αναλάβω το δύσκολο έργο του να κάνω τα πράγματα που θα με οδηγήσουν προς αυτόν τον ανώτερο εαυτό που οραματίζομαι. Κι αν το σκεφτείς και σπάσεις αυτό που μόλις είπα στην απλούστερη και καθαρότερη μορφή του, θα δεις ότι ακριβώς από εδώ προέρχεται κι όλη η θρησκευτική σκέψη.

Πώς αλλιώς μπορεί να δικαιολογηθεί αυτό το θρησκευτικό ένστικτο που τόσοι πολλοί άνθρωποι έχουν; Αν όχι σε αυτή την υπόθεση αυτής της δια βίου περιπέτειας προς έναν ανώτερο εαυτό; Μπορείς να το ονομάσεις Ιησού, μπορείς να το ονομάσεις Βούδα, μπορείς να το ονομάσεις Αλλάχ, Μπράχμα, Σίβα, Δία, Γιαχβέ, Όντιν. Ανεξάρτητα από το πώς το αποκαλείς, αναφέρεσαι σε μια δύναμη που πιστεύει στον καλύτερο εαυτό μέσα σου, και που επίσης καλεί αυτό το καλύτερο μέρος σου να εκδηλωθεί και στον έξω κόσμο!

Από αυτό λοιπόν προέρχεται και η έννοια του να παίρνεις τη ζωή στα χέρια σου δηλαδή με το να αναλαμβάνεις την προσωπική σου ευθύνη στο έργο της ζωής. Απο αυτό πηγάζει και η ιδέα ότι κάθε ψυχή θα πρέπει να απαντήσει για τις δικές της πράξεις στη μετά θάνατον ζωή και εάν αυτές οι πράξεις ευθυγραμμίζονται με αυτό το όραμα του ανώτερου εαυτού σας. Αυτή ακριβώς είναι η πνευματική μας πορεία, είτε είσαι θρήσκος είτε όχι. Το να αγωνιζόμαστε δηλαδή προς αυτόν τον ανώτερο εαυτό που κατοικεί μέσα μας.

Ο ρόλος των ονείρων στην πνευματική και ψυχολογική ανάπτυξη

Και κάπου εδώ είναι που τα όνειρα έρχονται στο προσκήνιο. Γιατί, όπως θα δούμε στο σημερινό επεισόδιο, τα όνειρα μπορούν να είναι το πιο ισχυρό εργαλείο μας σε αυτό το μονοπάτι. Ένα εργαλείο που έχει την ικανότητα να μας καθοδηγεί και να μας δείχνει πράγματα που συνήθως δε βλέπουμε όταν είμαστε ξύπνιοι.

Έχεις ποτέ ξυπνήσει και νιώσει δέος για αυτό που ονειρεύτηκες; Ή ίσως να έχεις σκεφτεί κάποιο όνειρό σου για μέρες επειδή αυτό που ονειρεύτηκες δεν έβγαζε κανένα νόημα.

Τα όνειρα έχουν την τάση να μας μπερδεύουν από… από την αρχή της ανθρώπινης ύπαρξης θα μπορούσαμε να πούμε.

Μπέρδευαν επίσης και τον Sigmund Freud, ο οποίος, ως νευρολόγος και ιδρυτής της ψυχανάλυσης, πρότεινε ότι τα όνειρα ήταν εκφράσεις ή ακόμα και κρυφές επιθυμίες που έχει ο καθένας μας.

Ορίστε λοιπόν μια ερώτηση που πολλοί από εμάς κάνουμε: Είναι τα όνειρα μας τυχαία; Ή μήπως είναι το αποτέλεσμα του μυαλού που συγχωνεύει κι εκφράζει τις αληθινές μας αναμνήσεις, σκέψεις, επιθυμίες και ακόμη, ίσως, να μας κάνει να βλέπουμε κάτι απο το μέλλον;

Στο σημερινό επεισόδιο, θα διερευνήσουμε γιατί ο Carl Jung πίστευε ότι τα όνειρα είναι ζωτικής σημασίας και απολύτως απαραίτητα για την ψυχική και σωματική μας υγεία. Θα εξετάσουμε επίσης πώς η τέχνη της ερμηνείας των ονείρων μπορεί να κατευθύνει και να αναζωογονήσει τη ζωή μας. Και τέλος, θα σου δείξω πώς μπορείς κι εσύ να αρχίσεις να χρησιμοποιείς τα όνειρά προς όφελός σου.

Τα όνειρα ως παράθυρα στο ασυνείδητο

Αρχικά, ας μιλήσουμε για το ποιος ήταν ο Καρλ Γιουνγκ… αν δεν τον γνωρίζετε, ήταν ένας Ελβετός ψυχίατρος, ψυχοθεραπευτής και ψυχολόγος του οποίου το έργο είχε τρομερό αντίκτυπο στον τομέα της ψυχανάλυσης. Έχω κάνει δυο βίντεο σχετικά με το έργο και τις ιδέες του Καρλ Γιούγκ και τις διαφορετικές σφαίρες της ψυχής. Αν δεν την έχεις δει, θα αφήσω στα σχόλια το link ώστε να ξεκινήσεις απο εκεί.

Έχει γράψει πολλά βιβλία, δοκίμια και εργασίες, και ένα από τα πράγματα για τα οποία είναι πιο διάσημος είναι οι σπουδές του στα όνειρα και η σχέση τους με την ψυχή.

Στο βιβλιό του “ΔΥΟ ΔΟΚΙΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ”, εξηγεί πώς οι προηγούμενες γενιές δεν έπαιρναν τα όνειρα και τόσο στα σοβαρά. Υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι του παρελθόντος έβλεπαν τα όνειρα πολύ διαφορετικά - κάτι σας μηνύματα από το σύμπαν, ενδείξεις για το μέλλον ή ακόμα και σας θεϊκή επικοινωνία. Ωστόσο, ο Γιουνγκ άρχισε να τα βλέπει ως παράθυρα στο ασυνείδητο μυαλό μας, αποκαλύπτοντας κρυμμένες αλήθειες και μυστήρια που μπορεί να χάσει ο εαυτός μας κατά τη διάρκεια του ξύπνιου μας.

Η ερμηνεία των ονείρων ήταν κεντρικής σημασίας στη θεραπευτική προσέγγιση του Γιουνγκ. Μπήκε βαθιά σε αυτό το βασίλειο των ονείρων, αναλύοντας γύρω στα 80.000 όνειρα όπως μας λέει στο βιβλίο του. Βλέπεις, ο Γιουνγκ έβλεπε τα όνειρα ως άμεσα μηνύματα από το ασυνείδητο. Τα έβλεπε ως απαραίτητα για την κατανόηση της ψυχής μας. Σε μια από τις διαλέξεις του, συνέκρινε τη συνείδησή μας με ένα πλοίο που πλέει στην απέραντη θάλασσα του ασυνείδητου, όπου τα ρεύματα της ζωής το οδηγούν διακριτικά. Όπως η θάλασσα κρύβει θησαυρούς και κινδύνους κάτω από την επιφάνειά της, το ασυνείδητό μας φιλοξενεί θετικά και αρνητικά ενδεχόμενα. Κι αυτό είναι που τελικά διαμορφώνει την ψυχολογική μας ανάπτυξη.

Η Προφητική Δύναμη των Ονείρων: Προειδοποιήσεις και Διαισθήσεις από το Ασυνείδητο

Εδώ είναι που τα ευρήματά του και οι πεποιθήσεις του για τα όνειρα γίνονται ακόμη πιο ενδιαφέροντα. Ο Jung πίστευε ότι η ενσωμάτωση αυτών των κρυφών πτυχών στη συνειδητή μας επίγνωση εμπλουτίζει την προσωπικότητά μας, ενισχύει την αυτογνωσία και προάγει την ψυχολογική πληρότητα.

Πίστευε ότι η φώτιση του πνεύματος δεν προέρχεται από το να οδεύουμε προς το φως, αλλά από να αντιμετωπίζουμε το σκοτάδι μέσα μας. Πίστευε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο ότι τα όνειρα μπορούν να διευκολύνουν αυτή τη διαδικασία καθώς λειτουργούν ως παράθυρο στο ασυνείδητο μυαλό. Το είπε με αυτά τα λόγια, «…το όνειρο είναι μια αυθόρμητη αυτο-απεικονιση, σε συμβολική μορφή, της πραγματικής μας κατάστασης στο ασυνείδητο. Το όνειρο είναι η απόλυτη έκφραση του ασυνείδητου».

Το να δίνουμε βάση στα όνειρά μας και να ψάχνουμε στα βάθη του ασυνείδητου μας μπορεί να μας αποφέρει τρομερά οφέλη. Φαντάσου οτι αν το κάνεις σωστά, τότε πραγματικά ανοίγει τα μάτια μας σε πράγματα που μπορεί να μας ξεφεύγουν στη βαβούρα της καθημερινότητας. Ο Γιουνγκ είδε τα όνειρα ως ένα ισχυρό εργαλείο για να ρίξει φως στις κρυφές πτυχές του εαυτού μας. Πίστευε ότι ενώ κοιμόμαστε, η ψυχή μας γίνεται ένα θέατρο αποκαλύψεων. Αποκαλύψεων που μας διαφεύγουν τις ώρες που είμαστε σε εγρήγορση. Είναι σαν να έχουμε ένα εντελώς κανούριο ζευγάρι ματιών, που μας επιτρέπει να αντιληφθούμε πράγματα που δεν μπορούσαμε να δούμε κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Τα όνειρα έχουν αυτή την απίστευτη ικανότητα να αποκαλύπτουν πληροφορίες που ξεφεύγουν από το μυαλό μας κατά τον ξύπνιο μας. Είτε πρόκειται για αυτό το ένστικτο που έχουμε, αλλά αγνοούμε, για τον πραγματικό χαρακτήρα κάποιου που γνωρίζουμε, είτε για κρυμμένα τυφλά σημεία που μας κρατούν πίσω, ή ακόμα και για αυτές τις μικρές διαισθήσεις που δεν μπορούμε να καταλάβουμε επακριβώς υπο το φως της ημέρας. Το ασυνείδητο τα αποκαλύπτει όλα στα όνειρά μας.

Γι' αυτό ο Γιουνγκ αναφέρθηκε στα όνειρα ως χρησμούς που έλεγαν αλήθεια καθ όλη τη διάρκεια της ιστορίας. Περιέγραψε το ασυνείδητο ως αυτό το σκιερό μέρος του εαυτού μας που ακούει αυτό που χάνουν τα συνειδητά αυτιά μας και βλέπει αυτό που παραβλέπουν τα μάτια μας. Είναι σαν να ξαναπαίζουμε σκηνές της ζωής μας, φέρνοντας στο φως αυτά που δεν παρατηρούσαμε όταν πρωτοπαίχτηκε η σκηνή. Σα να βλέπεις μια ταινία δηλαδή για δεύτερη φορά οπού τη δεύτερη φορά παρατηρείς πράγματα που δεν είχες δει την πρώτη.

Όνειρα και Σωματική Υγεία

Αλλά τα όνειρα δεν είναι απλώς πύλες για τις εσωτερικές μας σκέψεις – μπορούν επίσης να μας δείξουν και την κατάσταση της σωματικής μας υγείας. Κι αυτό συμβαίνει γιατί το ασυνείδητο μυαλό μας είναι ένα και με τη βιολογία του σώματός μας. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά παίζει και πρωταγωνιτικό ρόλο στον τρόπο λειτουργίας των οργάνων μας. Μπορεί να σου ακούγετια περίεργο αλλά είναι συναρπαστικό το πως πολλές φορές, πολύ πριν εμφανιστούν σωματικά συμπτώματα, τα όνειρά μας μπορούν να μας δώσουν μια ένδειξη για προβλήματα υγείας που ακόμα δεν έχουν εμφανιστεί.

Ας το πάμε ένα βήμα παραπέρα. Ο ψυχαναλυτής Τζέιμς Χολ σημείωσε ακόμη και περιπτώσεις όπου τα όνειρα προμήνυαν ασθένειες όπως ανεύρυσμα αορτής ή παθήσεις της χοληδόχου κύστης, πολύ πριν οι γιατροί κάνουν τη διάγνωση. Είναι σαν το ασυνείδητό να προσπαθεί να μας ειδοποιήσει, χρησιμοποιώντας τα όνειρα ως ένα διακριτικό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τη ψυχολογική αλλά και βιολογκή μας ευημερία.

Με όλα αυτά που λέμε είμαι σίγουρος ότι μετά από αυτό το επεισόδιο θα δίνεις μεγαλύτερη προσοχή στο τι ονειρεύεσαι και τι συμβαίνει στη ζωή σου μετά απ τα όνειρά σου.

Μπορούν τα όνειρα να προβλέψουν το μέλλον?

Τι γίνεται όμως με τα όνειρα και το μέλλον μας; Τα όνειρα μπορούν να μας προειδοποιήσουν ακόμα και για το που μπορεί να κατευθύνεται η ζωή μας. Ο Γιουνγκ πίστευε ότι τα όνειρα θα μπορούσαν να προβλέψουν ή τουλάχιστον να μας προειδοποιήσουν για μελλοντικά σενάρια της ζωής μας. Ειδικά αυτά τα σενάρια που επηρεάζονται από τις επιλογές και τις συμπεριφορές μας. Άρα αυτό για το οποίο μιλάμε εδώ δεν είναι κάποια υπερφυσική δύναμη. Αντίθετα, είναι το πώς ο ασυνείδητος νους μας συλλαμβάνει διακριτικά μικρά σημάδια και μοτίβα συμπεριφοράς που το συνειδητό μυαλό μας παραβλέπει. Σκέψου τα όνειρα ως ένα είδος συστήματος έγκαιρου εντοπισμού συμπεριφορικής παρεκτροπής. Αυτό το σύστημα αποκαλύπτει κρυμμένες αλήθειες και μας ωθεί να προσέξουμε αυτό που ζυμώνεται κάτω από τον συνειδητό εαυτό μας.

Ο Jung μοιράστηκε κάποτε μια καθηλωτική ιστορία που δείχνει πώς τα όνειρα μπορούν να χρησιμεύσουν ως προειδοποιήσεις. Ένας από τους συναδέλφους του, ένας πολύ έμπειρος ορειβάτης, είπε στον Γιουνγκ για ένα όνειρο που είδε. Ανέβαινε, λέει, ένα βουνό και ένιωθε ενθουσιασμένος με κάθε βήμα που τον ανέβαζε όλο και πιο ψηλά. Αλλά μόλις έφτασε στην κορυφή, αντί να νιώθει αυτή την ικανοποίηση της κατάκτησης της κορυφής, το βουνό εξαφανίστηκε κι αυτός βρέθηκε ξανικά στον αέρα και ξύπνησε. Ο Γιουνγκ ερμήνευσε αυτό το όνειρο ως ένα προειδοποιητικό μήνυμα από το ασυνείδητο, προτρέποντας τον ορειβάτη να προσέχει ιδιαίτερα στις μελλοντικές του αναβάσεις. Τον παρότρυνε επίσης να σταματήσει τις αναβάσεις στα βουνά.

Δυστυχώς, ο συνάδελφος του δεν πήρε στα σοβαρά τη συμβουλή του Γιουνγκ. Τρεις μήνες αργότερα, πήγε ξανά για αναρρίχηση. Ένας συνοδοιπόρος που τον παρακολουθούσε από κάτω τον είδε να πατάει κυριολεκτικά στον αέρα ενώ κατέβαινε μια βραχώδη πλαγιά. Έπεσε πάνω στον φίλο του που περίμενε από κάτω, και οι δύο βρήκαν τραγικό τέλος. Αυτή η τραγική ιστορία υπογραμμίζει την πίστη του Γιουνγκ στην προφητική δύναμη που έχουν τα όνειρα, προτρέποντάς μας να ακούμε τις προειδοποιήσεις τους, όσο αινιγματικές κι αν φαίνονται.

Όνειρα και δημιουργικότητα: Πώς το ασυνείδητο τροφοδοτεί την καινοτομία και την τέχνη

Ας μιλήσουμε λίγο τώρα για τα όνειρα και τη δημιουργικότητα. Έχουν κάποια σχέση αυτά τα δύο; Τα όνειρα λοιπόν έχουν επηρεάσει την επιστήμη, την τέχνη και τη λογοτεχνία για δεκαετίες—βρίσκονται πίσω από μερικές από τις πιο πρωτοποριακές ανακαλύψεις και βαθυστόχαστες δημιουργίες της ανθρωπότητας. Πάρε για παράδειγμα τον Ντμίτρι Μεντελέγιεφ, ο οποίος ονειρεύτηκε τη δομή του περιοδικού πίνακα των χημικών στοιχείων. Ή τον August Kekule, ο οποίος οραματίστηκε το σχήμα της εξαγωνικής διάταξης του δακτυλίου της βενζίνης σε ένα όνειρο. Ακόμα και ο Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον βρήκε τη βασική ιδέα για το έργο του «Δρ Τζέκιλ και  κύριος Χάιντ» σε ένα όνειρο.

Και ας μην πάμε μακριά από τον Γιουνγκ, καθώς κι ο ίδιος αναγνώριζε τα όνειρα ως πηγή των μεγαλύτερων ανακαλυψεών του, περιγράφοντάς τα ως την πρώτη ύλη που τροφοδότησε τις επιστημονικές του αναζητήσεις. Πίστευε ότι αυτές οι εσωτερικές εμπειρίες ήταν το θεμέλιο του έργου της ζωής του.

Τα όνειρα έχουν αυτή την απίστευτη δύναμη να μας απομακρύνουν από τις καθημερινές μας ρουτίνες και τις παροπίδες που όλοι μας φοράμε στην καθημερινότητά μας. Δεν είναι απλά όνειρα – είναι κάτι που οι ψυχολόγοι όπως η Marie-Louise von Franz αποκαλούν «μεγάλα όνειρα». Αυτές οι βαθιές εμπειρίες, ας τις πούμε, μπορούν να μείνουν στη μνήμη μας για μια ζωή. Μερικές φορές έρχονται σε κομβικές στιγμές της ζωής μας κι έχουν τη δύναμη να διαμορφώνουν τις πεποιθήσεις μας και την κατανόησή μας για τον κόσμο.

Μεγάλα Όνειρα και Αντισταθμιστικά Όνειρα: Κατανόησε τον Αντίκτυπό τους στην Προσωπική Σου Ανάπτυξη

Αυτά τα μεγάλα όνειρα συχνά φέρουν ένα πνευματικό ή ακόμα και θρησκευτικό βάρος. Θρησκευτικό με την έννοια που αναλύσαμε στην αρχή αυτού του βίντεο. Μας δίνουν δηλαδή πληροφορίες για τα βαθύτερα ερωτήματα της ζωής και μας προκαλούν να δούμε τον εαυτό μας και την ύπαρξή μας απο μια καινούρια οπτική γωνία.

Η  Marie-Louise von Franz περιγράφει αυτά τα όνειρα ως σχεδόν αλλόκοτα, σαν κάτι που εκδηλώνεται από μια σφαίρα πέρα από τη συνειδητή μας κατανόηση. Στους αρχαίους πολιτισμούς, κι ακόμη και σήμερα σε ορισμένες παραδόσεις, αυτά τα όνειρα θεωρούνται ως μηνύματα από θεούς ή προγόνους - σημάδια από τα ασυνείδητα βάθη που έχουν βαθιά σημασία για αυτόν που βλέπει αυτά τα όνειρα. Ο ίδιος ο Jung είχε σε μεγάλη εκτίμηση αυτά τα όνειρα που μπορούν να σε μεταμορφώσουν. Τα έβλεπε ως γέφυρες μεταξύ της καθημερινής μας πραγματικότητας και των μυστηριωδών σφαιρών της ψυχής. Κι όπως είπαμε και πριν, έχουμε μιλήσει για τις σφαίρες της ψυχής στα προηγούμενα δυο βίντεο για το Γιούνγκ.

Ο Γιουνγκ λοιπόν, είχε ένα από αυτά τα «μεγάλα όνειρα», όπως τα λέμε, το 1944, αμέσως μετά  από μια σοβαρή καρδιακή προσβολή που υπέστη. Στο του όνειρο, βρέθηκε να περιπλανιέται στην έρημο μέχρι που είδε απο μακριά ένα παλιό παρεκκλήσι. Καθώς πλησίασε κι άνοιξε την πόρτα, μέσα του είδε έναν γιόγκι σε ένα πολύ βαθύ διαλογισμό. Κάθεται στην κλασσική στάση λοτού και έμοιαζε απίστευτα με τον ίδιο τον Γιουνγκ. Κι απ' ό,τι διαβάζουμε στις επιστολές του, αυτή η εικόνα ήταν κάτι που τον ανυσύχησε πολύ.

Καθώς ο Γιουνγκ κοίταζε επίμονα αυτή την εκδοχή του εαυτού του ως γιόγκι, είχε αυτή τη βαθιά συνειδητοποίηση - ήταν σαν αυτός ο γιόγκι να διαλογιζόταν τη συνηδειτή ζωή του Γιουνγκ. Ξύπνησε απο το όνειρο με τη σκέψη ότι και το οτι ξύπνησε εκείνη τη στιγμή, ήταν απλώς ένα μέρος αυτού του ακριβώς του διαλογισμού μέσα στον οποίο ήταν ο γιόγκι. Ήταν μια στιγμή που έβαλε το Γιουνγκ σε μια βαθειά ενδοσκόπηση. Το έφερε αντιμέτωπο με την ιδέα ότι η ύπαρξή του μπορεί να ήταν απλώς ένα κομμάτι μιας ευρύτερης κοσμικής συνείδησης.

Λοιπόν τώρα μπορεί να με ρωτήσεις πόσα «μεγάλα όνειρα» μπορεί κανείς να δει κατα τη διάρκεια της ζωής του; Ο Jung έλεγε χαρακτηριστικά ότι “ο καθένας μας μπορεί να έχει μόνο μια μικρή χούφτα από αυτά τα μεταμορφωτικά Μεγάλα Όνειρα σε όλη του τη ζωή.” Τα μεγάλα όνειρα είναι σαν σπάνια πετράδια στο απέραντο ορυχείο του υποσυνείδητου μας. Είναι αυτά που μένουν μαζί μας, αφήνοντας συχνά ένα βαθύ αποτύπωμα που διαρκεί μια ζωή.

Έχουμε λοιπόν αυτά τα Μεγάλα Όνειρα απο τη μια, αλλά από την άλλη πλευρά, τα περισσότερα απο αυτά τα νυχτερινά μας ταξίδια είναι αυτά που ο Jung ονόμασε “αντισταθμιστικά όνειρα”. Αυτά τα όνειρα λειτουργούν σαν διορθωτικοί φακοί, με τη δύναμε να μπορούν να αντιμετωπίσουν και να αντισταθμήσουν τις ανισορροπίες που προκαλλούνται είτε απο τις σκέψεις είτε απο τις πράξεις μας, κατά τον ξύπνιο μας.

Σύμφωνα με την ψυχαναλυτή Marie-Louise von Franz, το να δίνουμε προσοχή σε αυτά τα όνειρα, πυροδοτεί μια φυσική διαδικασία μέσα μας. Γιατί αυτά τα όνειρα είναι ο τρόπος που έχει η ψυχής μας ώστε να τελειοποιεί τις συνειδητές συμπεριφορές μας. Κι αυτή η τελειοποίηση είναι που μας ωθεί προς μια πιο ισορροπημένη και ολοκληρωμένη ζωή. Αυτά τα όνειρα χρησιμεύουν ως υπενθυμίσεις για να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις που μπορεί να αποφεύγουμε. Ή για να ρίξουμε φως σε πτυχές του εαυτού μας που έχουμε παραμελήσει. Δεν είναι απλώς τυχαίες νυχτερινές ιστορίες - είναι κρίσιμες ενδείξεις στη συνεχιζόμενη αναζήτηση της προσωπικής μας ολότητας κι εσωτερικής πραγμάτωσης.

Ας αναλύσουμε τι είναι λοιπόν αυτά αντισταθμιστικά όνειρα με μερικά μικρά και τελείως απλοϊκά παραδείγματα.

Φαντάσου για παράδειγμα έναν άντρα που παραμελεί τον ρόλο του ως πατέρα. Μπορεί να έχει όνειρα όπου τα παιδιά του τον περιφρονούν. Αυτή η περιφρόνυση είναι σαν ένα καμπανάκι, που τον προτρέπει να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι αποφεύγει μια μεγάλη ευθύνη στη ζωή.

Ή, ένα άλλο παράδειγμα, φαντάσου μια γυναίκα που νοιάζεται πολύ για τη δημόσια εικόνα της, την περσόνα που δείχνει προς τα έξω δηλαδή. Μπορεί να ονειρεύεται, για παράγειδμα, οτι διαπράττει κάποιο εγκλήμα στον ύπνο της, ή οτι έχει μια ύποπτη και σκοτεινή συμπεριφορά. Αυτά τα όνειρα την οθούν ώστε να λάβει υπόψιν της, τις πιο σκοτεινές, τις πιο κρυφές πτυχές της προσωπικότητάς της - τα πράγματα δηλαδή που κρύβει, πράγματα που μπορεί να κρύβει ακόμα και από τον ίδιο της τον εαυτό ίσως, για να διατηρήσει αυτή την περσόνα προς τα έξω. Πράγματα που μπορεί να μην θέλει να αναγνωρίσει αλλά που να πρέπει να ενσωματώσει ώστε να έχει έναν πιο ισορροπημένο χαρακτήρα.

Όπως επεσήμανε ο Γιουνγκ, όταν εμβαθύνουμε σε αυτά τα όνειρα και εργαζόμαστε πάνω στον εαυτό μας μέσα από αυτά, μπορεί να είναι απίστευτα διαφωτιστικά. Αφυπνίζουν αναμνήσεις, ιδέες και εμπειρίες που εμβαθύνουν την κατανόησή που έχουμε για τον εαυτό μας. Ξυπνούν κρυμμένα χαρακτηριστικά μας και ρίχνουν φως στις δυναμικές που έχουν οι σχέσεις μας. Δυναμικές που συχνά περνούν απαρατήρητες. Φαντάσου το σαν μια ψυχική κάθαρση που διευρύνει τους ορίζοντές μας και ενισχύει ολιστικά την ευημερία μας.

Λοιπόν, ας αναρωτηθούμε κάτι άλλο τώρα. Αν τα όνειρα είναι τόσο σημαντικά, γιατί είναι τόσο πολύπλοκο να τα αποκωδικοποιήσουμε;

Κοίτα τώρα τι γίνεται, το συνειδητό μυαλό μας λειτουργεί με τη λογική και την κριτική μας ικανότητα, σωστά; Αυτό σημαίνει οτι ο τρόπος με τον οποίο κατανοούμε τα πράγματα σε αυτό το επίπεδο είναι ένας σχετικά απλός τρόπος που βασίζεται σε μια εσωτερική επιχειρηματολογία βάση της λογικής μας. Φαντάσου το σαν έναν κήπο όπου είσαι ο κηπουρός και τον φροντίζεις. Αλλά εκτός απο το συνειδητό, έχουμε και το ασυνείδητο. Κι αυτό αλλάζει εντελώς το παιχνίδι - γιατί? Γιατί είναι παράλογο. Σε αντίθεση με τον κήπο που φροντίζεις, αυτό είναι σαν μια άγρια ζούγκλα. Είναι χαοτικό, αλλά εξακολουθεί να βγάζει νόημα με τον δικό του χαοτικό τρόπο.

Σύμφωνα με τον Jung, τα όνειρά μας μιλούν με σύμβολα, όχι με απλά λόγια. Αυτός είναι ο τρόπος που έχει η ψυχής μας να εκφράζεται. Εκφρράζεται σε μια γλώσσα πλούσια σε νόημα, αλλά όχι πάντα εύκολη να την κατανοήσει ο ξυπνητός εαυτός μας. Κάθε όνειρο, με τον δικό του τρόπο, είναι μια ένδειξη αυτής της πολύπλοκης γλώσσας της ψυχής μας. Μια διαδικασία δημιουργίας συμβόλων, που μας αφήνει να δούμε στα κλεφτά τις βαθύτερες λειτουργίες του μυαλού μας.

Για να το πούμε απλά: το συνειδητό και το ασυνείδητο μυαλό μας είναι σαν να μιλάνε δύο διαφορετικές γλώσσες. Γι' αυτό τα όνειρα συχνά μας αφήνουν με ανοιχτό το στόμα, μην ξέρωντας τι να τα κάνουμε. Επικοινωνούν με σύμβολα, όχι με απλές λέξεις που μπορεί εύκολα να αποκωδικοποιήσει ο ξύπνιος εαυτός μας. Αλλά εδώ είναι το θέμα: ακόμα κι αν δεν το καταλαβαίνουμε πλήρως τι σημαίνουν αυτά τα σύμβολα που βλέπουμε, δεν παύουν να προσπαθούν να μας προσανατολίσουν.

Σκέψου το όπως τα παραμύθια ή οι αρχαίους μύθους ή ακόμα και η θρησκεία - διαμορφώνουν ανθρώπινες πεποιθήσεις και συμπεριφορές εδώ και αιώνες, παρόλο που δεν το κάνουν πάντα με ορθολογικό τρόπο. Και τα όνειρα λοιπόν, κάπως έτσι λειτουργούν. Ανοίγουν το δρόμο για το ταξίδι μας στη ζωή, επηρεάζοντας μας αθόρυβα, ασχέτως απ το αν καταλαβαίνουμε τη γλώσσα τους ή όχι. Είναι σαν σιωπηλοί οδηγοί που μας σπρώχνουν προς τη σωστή πορεία, ακόμα και με τρόπους που ίσως δεν συνειδητοποιούμε.

Αλλά ακριβώς εδώ είναι και το πιο βασικό: όταν αφιερώνουμε χρόνο για να αποκωδικοποιήσουμε τα όνειρά μας, είναι σαν να δυναμώνουμε την ένταση στο ασυνείδητο μυαλό μας. Το να προσπαθούμε να κατανοήσουμε τα ονείρων μας δηλαδή, ενισχύει τον αντίκτυπό τους στη ζωή μας. Βλέπεις, το ασυνείδητο μας μιλάει με ψιθύρους, και αν δεν ακούμε προσεκτικά, μπορεί να χάσουμε πολύτιμες πληροφορίες που θα μπορούσαν να μας οδηγήσουν στη σωστή κατεύθυνση.

Διαβάζω το βιβλίο του Γιουνγκ “Σύμβολα της Μεταμόρφωσης” κι εδώ εξηγεί πώς ακριβώς τα σύμβολα έχουν διαμορφώσει την ανθρωπότητα από την αυγή του χρόνου. Αν σε ενδιαφέρει να μπείς βαθύτερα στον κόσμο των συμβόλων και τη σημασία τους, ρίξε μια ματιά δε αυτό το βιβλίο. Θα αφήσω κάποια links απο κάτω να το δεις.

Γνωρίζοντας λοιπόν όλα αυτά για τα όνειρα και τον ψυχισμό μας, πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη δύναμη και να ξεκλειδώσουμε τις ερμηνείες των ονείρων;

Πρακτικά Βήματα για να Ερμηνεύσεις και να Χρησιμοποιήσεις Τα Όνειρα

Η κατανόηση των ονείρων και το ξεκλείδωμα της δύναμής τους ξεκινά με μια απλή συνήθεια: να τα γράφεις σε ένα χαρτί το πρωί με το που ξυπνάς. Τα όνειρα τα ξεχνάμε γρήγορα καθώς ξυπνάμε, επομένως είναι κρίσιμο να τα καταγράψεις αμέσως. Όταν πέσεις πάνω σε ένα όνειρο που αισθάνεσαι οτι είναι ιδιαίτερα σημαντικό, ο Jung προτείνει να κάνουμε αυτό που ονόμασε “ενίσχυση ονείρου”.

Η ενίσχυση ενός ονείρου σημαίνει πραγματικά να βουτήξουμε με όλο μας το είναι σε αυτό—να αναλογιστούμε τα σύμβολά του, να το συνδέσουμε με αναμνήσεις ή καταστάσεις στη ζωή μας και να αφήνουμε τη διαίσθησή μας να τρέξει σε όλες τις πιθανές έννοιες που μπορεί να μας οδηγήσει. Κάποιες φορές, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να διερευνήσουμε εάν το όνειρο μας ωθεί να αναλάβουμε μια ευθύνη που έχουμε παραμελήσει ή να προσαρμόσουμε τη στάση που έχουμε σε κάποιο τομέα της ζωής μας και που δεν είναι και τόσο σωστή.

Για να κατανοήσουμε αυτά τα μεγάλα όνειρα, όπως τα είπαμε πριν, συχνά θα πρέπει να ανατρέξουμε σε μύθους της αρχαιότητας και σε θρησκευτιά συμβόλα που επαναλαμβάνονται σε πολλούς αρχαίουν πολιτισμούς. Αυτά τα όνειρα τείνουν να είναι γεμάτα με επαναλαμβανόμενα μοτίβα που έχουν βαθύτερα, πιο καθολικά νοήματα. Εαν θυμάσαι στο βίντεο για τις σφαίρες της ψυχής, είχαμε μιλήσει για το συλλογικό ασυνέιδητο. Εκεί βρίσκουμε αυτά τα καθολικά νοήματα. Ο Γιουνγκ πίστευε ότι βρίσκουμε το στόχο μας με την ερμηνεία των ονείρων όταν αισθανόμαστε ότι έχουμε πραγματικά κατανοήσει τη σημασία του.

Η Marie-Louise von Franz, η οποία γνώριζε απο κοντά τον Jung για σχεδόν 30 χρόνια, μας έδωσε μέσα απο τα γραπτά της, μια βαθύτερη εικόνα για τις ιδέες του Jung για τα όνειρα. Στις σημειώσης της μας λέει πως ο Γιούνγκ δεν βιαζόταν να αποκρυπτογραφήσει τα όνειρα αλλά τα άφηνε να “σιγοβράσουν”, όπως έλεγε, μέσα του. Ύφαινε το νόημα και τις ιδέες των ονείρων χωρίς να βιάζεται, κι έτσι τα όνειρα αποκτούσαν μια διαχρονική σημασία.

Τώρα λοιπόν το ερώτημα γίνεται, γιατί να σε νοιάζει; Γιατί έχει τόση σημασία η ερμηνεία των ονείρων;

Ο Γιουνγκ είδε την αποσύνδεσή μας από το ασυνείδητο ως τη βασική αιτία πολλών σύγχρονων παθήσεων - κατάθλιψη, νευρώσεις, συλλογικές αυταπάτες και μια ανησυχητική υπακοή σε διεφθαρμένες αρχές. Πίστευε ότι τα όνειρα προσφέρουν μια άμεση γραμμή με τα πρωταρχικά μας ένστικτα και την έμφυτη σοφία μας. Αυτά είναι τα μέρη του εαυτού μας που είναι ανέγγιχτα από τις στρεβλώσεις, θα λέγαμε, της σύγχρονης ζωής.

Κατά την άποψή του, τα όνειρα είναι καθαρά και φυσικά, αποκαλύπτοντας αλήθειες που μπορεί να παραβλέψουμε στη συνειδητή μας κατάσταση. Λειτουργούν ως οδηγός, φέρνοντάς μας πίσω στη θεμελιώδη ανθρώπινη φύση μας όταν έχουμε απομακρυνθεί πολύ από αυτήν.

Αγκαλιάζοντας τα Όνειρα ως Μονοπάτι Προς την Αυτοανακάλυψη και την Εκπλήρωση Του Σκοπού Της Ζωής Σου

Δίνοντας προσοχή στα όνειρά μας, ο Γιουνγκ πίστευε ότι μπορούσαμε να διεκδικήσουμε ξανά αυτή την ένωση μεταξύ συνειδητού και ασυνείδητου. Οτι μπορούμε να βρούμε την εσωτερική δύναμη που χρειάζεται για να περιηγηθούμε σε έναν κόσμο που συχνά νιώθουμε ότι δεν είναι σε αρμονία με τον πραγματικό εαυτό μας.

Λοιπόν, έχεις κάποιο ενδιαφέρον όνειρο να μοιραστείς; Αφήστε ένα σχόλιο κάτω από αυτό το επεισόδιο με ένα όνειρο που είχες κι ας δούμε αν μπορούμε να το αποκρυπτογραφήσουμε μαζί. Ας δούμε αν μπορούμε να αποκαλύψουμε τι προσπαθεί να σου πει ή απο τι προσπαθεί να σε προειδοποιήσει.

Αν θες να με βοηθήσεις να φτιάχνω περισσότερα επεισόδια σαν κι αυτό, τότε κάνε "like" κι να εγγραφή στο κανάλι μου. Αυτό λέει στον αλγόριθμο του youtube οτι το βίντεο αξίζει να προωθηθεί, κι έτσι θα βοηθήσει κι άλλους να το βρουν πιο εύκολα. Μέχρι την επόμενη φορά που θα τα πούμε, φρόντισε πάντα να ρωτάς: Τι είναι αυτό που με κάνει να κάνω αυτά που κάνω;