Κατανόησε το Άγχος Και Πως Να Το Ξεπεράσεις

Στο προηγούμενο βίντεο μιλήσαμε για το πως να καταπολεμήσεις το άγχος με 2 απλά βήματα, αλλά σε αυτό το βίντεο θα αναλύσουμε το άγχος σε βάθος και θα δούμε γιατί μερικοί απο εμάς αισθάνονται περισσότερο άγχος από άλλους. Θα πάμε βαθειά στην ψυχολογία του άγχους και τέλος θα σχεδιάσουμε έναν χάρτη, για να δούμε πώς λειτουργεί σε όλα τα επίπεδα μέσα μας.

Είμαι ο Δημήτρης και καλως ήρθες σε ένα ακόμα επεισόδιο του Design Thyself.

Μπορώ να πω οτι τα τελευταία χρόνια έχω καταφέρει να ελέγχω πολύ καλύτερα το άγχος μου. Και για να τα λέμε όλα μεταξύ μας, παίζουν πολλά πράγματα ρόλο. Θα μπορούσα να ξεκινήσω να σου λέω για το διαλογισμό μου και για τις ασκήσεις που με βοηθούν, ή για το οτι η δουλειά μου και οι σχέση μου πηγαίνουν πολύ καλύτερα, αλλά αυτό θα ήταν λάθος, γιατί αν θέλουμε να καταλάβουμε και να αντιμετωπίσουμε κάτι, θα πρέπει να ξεκινήσουμε απ την αρχή.

Γι αυτό ακριβώς ήθελα να βρω έναν κοινό παρονομαστή, μια αρχή, που μπορούμε όλοι να ξεκινήσουμε κι όλοι να καταλάβουμε.

Και νομίζω οτι ο κοινός παρονομαστής για όλους μας είναι αυτός. Ο φόβος της πρόκλησης. Τι εννοώ με αυτό. Κάθε φορά που αντιμετωπίσουμε μια πρόκληση, σε οποιοδήποτε επίπεδο, είτε είναι συναισθηματικό, είτε επαγγελματικό, είτε ψυχολογικό, οτιδήποτε, θα έχουμε λιγότερο άγχος αν γίνουμε ειδικοί σε αυτό που μας τρομάζει.

Και υπάρχουν 3 πολύ απλά βήματα να το κάνουμε αυτό.

Το νούμερο ένα είναι να «καταλάβεις από πού προέρχεται».

Το νούμερο δύο, είναι να «αφήσεις χώρο για να υπάρχει».

Και το νούμερο τρία είναι «να είσαι ικανός να το χρησιμοποιήσεις».

Αν είναι θυμάσαι ένα πράγμα απο αυτό το βίντεο τότε κράτα αυτό. Το καλύτερο αντίδοτο για τον φόβο είναι η ικανότητα. Το καλύτερο αντίδοτο για τον άγχος είναι η ικανότητα.

Και πως ξεκινάμε να καλλιεργούμε αυτή την ικανότητα? Με το να ρωτήσεις τον εαυτό σου αυτό το απλό πράγμα:

Είχα άγχος όταν ήμουν 3 ημερών βρέφος;

Μήπως είχα άγχος όταν ήμουν 1 μηνός;

Ή μήπως είχα άγχος όταν ήμουν 2 μηνών;

Αυτό που προσπαθώ να πω είναι οτι κάποια στιγμή στη ζωή σου, αποφάσισες οτι το να έχεις άγχος είναι κάτι το χρήσιμο. Και όταν λέω αποφάσισες, φυσικά εννοώ οτι το αποφάσισες υποσυνείδητα. Αλλά σε κάποιο σημείο της ζωή σου, κάτι σου συνέβη που σε έκανε να κατασκευάσεις αυτή τη θεωρεία υποσυνείδητα μέσα σου οτι το άγχος χρειάζεται.

Ξέρω ότι αυτό μπορεί να σου ακούγεται λίγο περίεργο, αλλά μείνε μαζί μου και θα δεις πως αυτή η ιδέα γεννιέται μέσα μας.

Για να καταλάβουμε λοιπόν το πώς λειτουργεί το άγχος, πρέπει να πάμε βαθιά μέσα μας και δούμε πώς το άγχος σχηματίζεται.

Το άγχος έχει ένα πολύ συγκεκριμένο μέρος που γεννιέται. Και η γενέτειρα του άγχους είναι η Μνήμη.

Και μια καλή ερώτηση που θα μπορούσες να κάνεις τώρα θα ήταν να με ρωτήσεις «Μα καλά, και ποιος είναι ο σκοπός της μνήμης;».

Μπορεί να σκέφτεσαι ότι ο σκοπός της μνήμης είναι να θυμάσαι το παρελθόν. Αλλά αυτό είναι ένα μεγάλο λάθος.

Και όχι μόνο είναι λάθος αλλά είναι και μια από τις πιο παρεξηγημένες σκέψεις που μπορεί να έχεις για τη μνήμη.

Ο σκοπός της μνήμης λοιπόν, είναι να σε κάνει να επιλέγεις από το παρελθόν οτιδήποτε ήταν αποτελεσματικό ενώ παράλληλα να σε κάνει να αποφεύγεις ό,τι ήταν επιβλαβές, προκειμένου να εξασφαλίσεις ένα καλύτερο μέλλον. Αυτός είναι ο σκοπός της μνήμης.

Αν πάρεις λοιπόν αυτό σαν αρχή, θα δεις οτι αυτές οι αναμνήσεις που σε βοηθούν να μάθεις τα περισσότερα γύρω απο το τι είναι αποτελεσματικό ή επιβλαβές, αφήσουν κι έναν ισχυρό συναισθηματικό αντίκτυπο. Σε σύγκριση δηλαδή με τις «συνηθισμένες» αναμνήσεις, όπως για παράδειγμα τι έφαγες για μεσημεριανό χθες, που μπορεί να με τον καιρό να μην το θυμάσαι, αυτές οι «μαθησιακές αναμνήσεις» είναι σταθερές και στατικές. Δεν αλλάζουν.

Λοιπόν, επειδή αρχίζει το πράγμα και γίνεται λίγο μπερδεμένο, ας ξεκινήσουμε να σχεδιάζουμε το χάρτη, για να δούμε πως η μνήμη γεννάει το άγχος. Επίσης, θα αφήσω ένα λινκ κάτω απο το βίντεο να πας στο website μου για να κατεβάσεις δωρεάν αυτό το χάρτη. Ελπίζω να σε βοηθήσει με το δικό σου άγχος.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν να δούμε τι γίνεται μέσα μας. Ίσως νομίζεις οτι η μνήμη είναι σαν ένα κουτί που μέσα του βρίσκονται όλα όσα θυμόμαστε. Αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι. Ή για να είμαι πιο ακριβής, είναι πολύ περισσότερα από αυτό.

Η μνήμη λοιπόν χωρίζεται σε Έκδηλη και Άδηλη. Και για να μη μπερδευόμαστε, σε γενικές γραμμές η έκδηλη μνήμη είναι αυτή που αποτελεί το συνειδητό μας, ενώ η Άδηλη είναι αυτή που σχετίζεται με το ασυνείδητο.

Άρα δηλαδή υπάρχει μια σταδιακή εξασθένιση της επίγνωσης μας από το ένα στο άλλο. Από τον πιο συνειδητό στον λιγότερο συνειδητό.

Παρόλο που και τα δύο αυτά μέρη είναι συστήματα μνήμης κι επίσης και τα δύο μας καθοδηγούν σε όλη μας τη ζωή, διαφέρουν αρκετά στο σκοπό που εξυπηρετούν. Διαφέρουν επίσης και στον τρόπο που συνδέονται με τα διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου και του σώματός μας.

Ας δούμε πιο προσεκτικά. Κι εδώ θα παρακαλέσω όποιον ψυχολόγο βλέπει αυτό το βίντεο να με διορθώσει στην ορολογία, γιατί οι σπουδές μου ήταν στα αγγλικά και μένω έξω, οπότε λίγη βοήθεια αν κάνω λάθος.

Η Έκδηλη μνήμη αποτελείται από τη Δηλωτική και την Επεισοδιακή μνήμη, ενώ η Άδηλη μνήμη αποτελείται από τη Συναισθηματική και Διαδικαστική μνήμη.

Αν για παράδειγμα σε ρωτούσα τι έφαγες για χθες το βράδυ, θα ενεργοποιηθεί το Δηλωτικό μέρος της μνήμης σου.

Η δηλωτική μνήμη μας επιτρέπει να ανακαλούμε συνειδητά πληροφορίες και να τις επικοινωνούμε σε άλλους ανθρώπους. Είναι αυτό που μας δίνει τη δυνατότητα να πούμε μια ιστορία που έχει νόημα.

Όταν εκφράζουμε λοιπόν μια Δηλωτική μνήμη, χρησιμοποιούμε το μέρος του εγκεφάλου μας, που ονομάζεται εγκεφαλικός φλοιός. Ας το σχεδιάσουμε εδώ.

Αυτό είναι το εξωτερικό στρώμα του εγκεφάλου μας, αυτό που μοιάζει με καρύδι κι έχει όλες αυτές τις πτυχώσεις, και είναι γεμάτο από νευρώνες που επεξεργάζονται τις εργασίες υψηλότερης τάξης στον εγκέφαλο όπως η γνώση, η κατανόηση, η ανάλυση, η σύνθεση και η αξιολόγηση.

Είναι το μέρος δηλαδή όπου υπάρχουν αντικειμενικές αναμνήσεις απαλλαγμένες από συναισθήματα. Το οτι έφαγα σουβλάκι χτες το βράδυ δηλαδή είναι ένα γεγονός που θυμάμαι και είναι καταγεγραμμένο εκεί.

Ας ονομάσουμε αυτό το μέρος «λίστα αγορών».

Κι ένα πράγμα που πρέπει να θυμάσαι είναι ότι τα αυτή η λίστα αγορών, δεν παίζει και πολύ ρόλο στην ψυχοθεραπεία.

Το επόμενο μέρος που θα εξερευνήσουμε λοιπόν είναι η Επεισοδιακή Μνήμη. Εάν οι Δηλωτικές μνήμες είναι ψυχρές κι αντικειμενικές, σα λίστες αγορών, τότε έχε στο μυαλό σου οτι οι Επεισοδιακές Μνήμες είναι ζεστές και γεμάτες συναισθήματα. Λειτουργούν ως μια γέφυρα μεταξύ των πιο συνειδητών και των λιγότερο συνειδητών μερών μας.

Αυτές είναι οι αναμνήσεις που αισθανόμαστε παρά θυμόμαστε με λεπτομέρεια κι ακρίβεια. Έχουν αυτόν τον ονειρικό χαρακτήρα και μπορεί να είναι πολύ ασαφές αλλά μπορεί επίσης να είναι κι αρκετά ζωντανές.

Το σημαντικό που πρέπει να σου μείνει για τις επεισοδιακές αναμνήσεις, είναι το οτι αυτές είναι υπεύθυνες για τη δημιουργία πεποιθήσεων. Για παράδειγμα, εάν είχες μια θετική εμπειρία με μια δασκάλα στο δημοτικό, μπορεί να έχεις συνδέσει τη μάθηση με κάτι θετικό και διασκεδαστικό.

Εγώ, από την άλλη, θυμάμαι τη δασκάλα της Δευτέρας Δημοτικού να με κάνει τον περίγελο της τάξης επειδή δεν ήξερα πώς να διαιρέσω σωστά τους αριθμούς. Ήμουν λοιπόν μπροστά σε όλη την τάξη, μην ξέροντας τι να απαντήσω, και συνέχιζε να με κοροϊδεύει μπροστά σε όλους κι αν και δε θυμάμαι τα πρόσωπα των συμμαθητών μου ή τι καιρό είχε, ακόμα θυμάμαι τα συναισθήματα ντροπής και λύπης που ένιωθα. Σουβλάκι χτες βράδυ λοιπόν, Δηλωτική μνήμη, με τη ντροπή και τη θλίψη που ένιωθα Δευτέρα δημοτικού μια μέρα που η δασκάλα με κορόιδευε, Επεισοδιακή Μνήμη. Βλέπεις τη διαφορά στις μνήμες έτσι? Αντικειμενική πληροφορία απο τη μια πλευρά και συναίσθημα απο την άλλη.

Παρεμπιπτόντως, καθ όλη τη διάρκεια που πήγαινα σχολείο, είχα συνδέσει τα μαθηματικά με κάτι τρομακτικό και αρνητικό. Θα δούμε σε λίγο πως λειτουργεί αυτό.

Η Επεισοδιακή μνήμη λοιπόν έχει και κάτι ακόμα. Μας βοηθά να προσανατολιστούμε στο χώρο και στο χρόνο, αντλώντας από το παρελθόν τι μπορεί να είναι χρήσιμο για το μέλλον. Επομένως, μας δίνει ένα πλεονέκτημα επιβίωσης. Γενικά πιστεύουμε οτι οι επεισοδιακές μνήμες πάνε πίσω μέχρι την ηλικία των τριών ετών, ή μερικές φορές ίσως και νωρίτερα, όταν το μέρος του εγκεφάλου μας, που ονομάζεται ιππόκαμπος, αναπτύσσεται αρκετά ώστε να είναι λειτουργικός.

Ας σχεδιάσουμε λοιπόν μια καρδιά εδώ για όλα αυτά που είπαμε οτι είναι η Επεισοδιακή Μνήμη και ας ονομάσουμε αυτό το μέρος “Συναισθηματική λίστα”.

Καλά μέχρι εδώ. Αλλά τώρα φίλοι μου ήρθε η ώρα να προχωρήσουμε βαθύτερα, στα πιο σκοτεινά, στα πιο ασυνείδητα μέρη της μνήμης. Κι εδώ είναι που ξεκινάει το θέμα να γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρον!

Ας εξερευνήσουμε λοιπόν την περιοχή των Άδηλων Μνημών. Τις Άδηλες Μνήμες δεν μπορούμε να τις θυμηθούμε κατα βούληση. Δεν έχουμε πρόσβαση σε αυτές, και δε μπορούμε να τις δούμε ούτε καν σαν αυτές τις ονειρικές αναμνήσεις για τις οποίες μιλήσαμε πριν.

Εμφανίζονται μόνο ως αντιδράσεις στη συμπεριφοράς, ως συναισθήματα και ως αισθήσεις στο σώμα σας. Πρόσεξε τι τρομερή δύναμη έχουν αυτές οι αναμνήσεις. Δε μπορείς καν να τις θυμηθείς, αλλά το σώμα τους τις θυμάται. Κι αν κάτσεις να το σκεφτείς, αυτό είναι τόσο φανταστικό αλλά και τόσο τρομακτικό ταυτόχρονα.

Στη θεραπεία λοιπόν, αυτές τις μνήμες τις λέμε αλλιώς και "μοτίβα δράσης". Κι αυτές οι ασυνείδητες αναμνήσεις διαμορφώνουν τη ζωή σου περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Και το κάνουν χωρίς καν να το καταλαβαίνεις!

Αλλά για να καταλάβουμε βαθύτερα πως λειτουργεί όλο αυτό το σύστημα, θα πρέπει πρώτα να μιλήσουμε για τα συναισθήματα. Τι είναι λοιπόν αυτά τα πράγματα που ονομάζουμε συναισθήματα;

Τα συναισθήματα είναι καθολικά ένστικτα που μοιράζονται όλα τα θηλαστικά. Τα πιο συνηθησμένα είναι ο φόβος, ο θυμός, η αηδία, η λύπη, η χαρά και ο ενθουσιασμός.

Τα συναισθήματα υπάρχουν για να μας συνδέουν με άλλους ανθρώπους, αλλά είναι επίσης αυτά που μας συνδέσουν με την ουσία του εαυτού μας.

Με άλλα λόγια, ο ρόλος της Άδηλης Μνήμης είναι να κωδικοποιεί σημαντικές εμπειρίες ώστε να μας είναι άμεσα προσβάσιμες στο μέλλον έτσι ώστε να κινητοποιείται άμεσα το σύστημα κίνησης που έχουμε στον εγκέφαλό μας.

Δηλαδή αυτές οι Άδηλες μνήμες οργανώνουν ολόκληρο το σύστημα μας έτσι ώστε να είμαστε έτοιμοι για δράση!

Για παράδειγμα, ας πούμε ότι όταν ήσουν μικρό παιδί, πήγες με τους γονείς σου μια βόλτα στο πάρκο. Ξαφνικά άκουσες το θρόισμα των φύλλων και μέχρι να προλάβεις να γυρίσεις όλο το κεφάλι σου να δεις τι συμβαίνει, είχε πεταχτεί ένας άγριος σκύλος πίσω απ το θάμνο και σου είχε δαγκώνει το πόδι.

Ας φανταστούμε λοιπόν ότι είσαι τώρα 30 χρονών και βγαίνεις ένα ραντεβού με ένα άτομο που σου αρέσει πολύ.

Πάτε λοιπόν για φαγητό και βλέπεις όλα τα σημάδια που δείχνουν οτι το άλλο άτομο σε γουστάρει κι αυτό είναι ένα υπέροχο συναίσθημα έτσι? Οπότε προτείνεις να πάτε μια βόλτα στο πάρκο μετά το δείπνο. Είναι ένα όμορφο καλοκαιρινό βράδυ και ξαφνικά νιώθεις ένα απαλό δροσερό αεράκι στο πρόσωπό σου. Τι ωραία που είναι η ζωή σκέφτεσαι καθώς περπατάτε μαζί. Αλλά αυτό το αεράκι που σου χαϊδεύει το πρόσωπο δυναμώνει λίγο και κάνει και τα φύλλα των δέντρων να θροΐζουν. Και το θρόισμα των φύλλων πυροδοτεί κάτι το απροσδόκητο.

Οι κόρες των ματιών σου διαστέλλονται, το στόμα σου στεγνώνει, η καρδιά σου αρχίζει να χτυπάει γρήγορα, και οι πνεύμονές σου αρχίζουν να παίρνουν σύντομες και ρηχές αναπνοές. Το άγχος έχει κατακτήσει το σώμα σου. Το ραντεβού σου σε ρωτάει αν όλα είναι εντάξει, εσύ νιώθεις μια μικρή ντροπή και μια βαθειά ανησυχία.

Τι συνέβη λοιπόν εδώ;

Αυτό που συνέβη είναι ολόκληρο το σώμα σου, σε προετοίμασε για μάχης ή για φυγή. Γιατί κάποια στιγμή στη ζωή σου, το θρόισμα των φύλλων συνδέθηκε με την ανάγκη για κινητική δράση με έναν μόνο σκοπό. Την επιβίωσή σου.

Αλλά δεν μπορείς να το σκεφτείς έτσι και δε μπορείς να δεις ξεκάθαρα όλες αυτές τις συνδέσεις. Το βιώνεις ως άγχος και στρες. Και κοίτα τώρα τι γίνεται. Αν έχεις ξεχάσει συνειδητά το περιστατικό με το σκύλου, την ανάμνηση δηλαδή που κωδικοποιήθηκε μέσα σου ως κινητική ενέργεια, τότε αυτό θα κάνεις είναι να συνδέσεις το άγχος με το άτομο με το οποίο βγήκες ραντεβού. Βασικά αν σταματήσεις το βίντεο εδώ και σκεφτείς σε βάθος αυτό που λέμε, θα δεις οτι το 99% των αντιδράσεών σου είναι κωδικοποιημένα άδηλες μνήμες. Είναι πραγματικά να χάνεσαι αν κάτσεις και το σκεφτείς σοβαρά.

Αυτές λοιπόν είναι οι Συναισθηματικές Μνήμες και οι Συναισθηματικές Μνήμες είναι τα κόκκινα πανιά του συστήματός μας. Ας σχεδιάσουμε λοιπόν μια κόκκινη σημαία εδώ.

Κάτι λοιπόν που είχε δυνατό συναισθηματικό αντίκτυπο πάνω μας και κωδικοποιήθηκε μια παρόρμηση μέσα μας για άμεση πρόσβαση.

Το επόμενο που θα εξετάσουμε είναι η Διαδικαστική Μνήμη. Και η Διαδικαστική Μνήμη πηγαίνει ακόμα πιο βαθιά και είναι αυτή η αυθόρμητη αίσθηση και η αυτόματη κίνηση του σώματός μας.

Μπορούμε να χωρίσουμε τη Διαδικαστική μνήμη σε τρεις κατηγορίες. Η πρώτη είναι οι «Μαθημένες Κινητικές Ενέργειες». Για παράδειγμα το να μάθεις πώς να οδηγείς ένα ποδήλατο, ή πώς να κάνεις snowboard, ή ακόμα και το πως να κάνεις έρωτα, ανήκει σε αυτή την κατηγορία.

Με χρόνο και εξάσκηση, ο εγκέφαλός μας δημιουργεί παρακάμψεις στους νευρώνες μας ώστε να κινούμε το σώμα μας χωρίς συνειδητές εντολές. Αν λοιπόν διψάσω και θέλω να πιω νερό, θα δώσω εντολή στο χέρι μου να φτάσει στο ποτήρι, να το φέρει το στο στόμα μου και να πιω λίγο νερό. Αλλά όταν κάνω ποδήλατο και νιώθω πάω να πέσω, από ένστικτο το σώμα μου ξέρει πώς να μεταφέρει το βάρος μου στην άλλη πλευρά για να με φέρει σε ισορροπία.

Και τώρα ας πάμε στη δεύτερη κατηγορία της Διαδικαστική Μνήμης. Και η δεύτερη κατηγορία είναι αυτή που ονομάζουμε "Αποκρίσεις Έκτακτης Ανάγκης", κι αυτές χτυπάνε καμπανάκι όταν αντιμετωπίζουμε μια άμεση απειλή.

Η συστολή του σώματος, όταν για παράδειγμα κρυώνεις ή όταν θες να αποφύγεις ένα αντικείμενο που κάποιος σου πετάει, η διαστολή του σώματος, όταν απλώνεσαι για να δείξεις οτι είσαι άνετος, η μάχη, όταν σου ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι και πας για δράση, η φυγή όταν θες να αποφύγεις μια κατάσταση, και το πάγωμα, όταν είσαι τόσο τρομαγμένος που δε μπορείς να αντιδράσεις, όλες αυτές οι αντιδράσεις λοιπόν ζουν σε αυτήν την κατηγορία.

Κι αυτό μας φέρνει στο πιο βαθύ επίπεδο της Μνήμης μας. Αυτό που ζει εδώ κάτω είναι τόσο αρχέγονο, που προϋπάρχει πολύ πολύ πιο πριν απο το είδος μας, πολύ πιο πριν απο όλα τα θηλαστικά, και πολύ πιο πριν απο όλα τα ζώα που έχουν ποτέ περπατήσει σε αυτό τον πλανήτη. Είναι τόσο αρχέγονο κι ελέγχει τόσο πολύ όλη την έννοια της ζωής, που αν τολμήσουμε να μην συμμορφωθούμε με τις ορέξεις του, τότε βρισκόμαστε σε θανάσιμο κίνδυνο.

Αυτό που ζει εδώ κάτω είναι οι τάσεις Προσέγγισης ή Αποφυγής. Αν πάρεις τον άνθρωπο με το υψηλότερο IQ στη γη, και τον συγκρίνεις με τον πιο ασήμαντο οργανισμός πάνω σε αυτόν τον πλανήτη, θα δεις οτι μοιράζονται ακριβώς το ίδιο σύστημα Προσέγγισης ή Αποφυγής. Όλες οι έμβιες οντότητες, προσεγγίζουμε ό,τι είναι θρεπτικό και αποφεύγουμε ό,τι είναι τοξικό. Και αυτό το ονομάζουμε Οργανισμική Μνήμη. Η αλλιώς, μνήμη του όργανισμού. Μην το μπερδέψεις με την οργασμική μνήμη, αυτό είναι ένα θέμα για κάποιο άλλο επεισόδιο :)

Αυτά τα μοτίβα κίνησης Προσέγγισης και Αποφυγής, διαστολής και συστολής, αποτελούν τη ραχοκοκαλιά όλων των άλλων κινητικών ενεργειών στο σύστημά μας. Σκέψου τα ως τα φανάρια κυκλοφορίας ολόκληρου συστήματος μας.

Κόκκινο για αποφυγή και συστολή και πράσινο για προσέγγιση, επέκταση. Έτσι λοιπόν, όταν ενεργοποιούνται αυτές οι Διαδικαστικές Μνήμες, ενεργοποιούνται πολύ πιο βαθειά απο το συνειδητό μας, κι οτιδήποτε συμβαίνει εκεί κάτω, δεν το αντιλαμβάνεται το ραντάρ της επίγνωσής μας.

Αυτό το σύστημα λοιπόν ενεργοποιείται συνήθως όταν δεν το περιμένουμε. Κι αυτά τα μέρη της Μνήμης μας είναι τόσο βαθιά χαραγμένα στο σύστημά μας που σε περιόδους απειλής και άγχους υπερισχύουν όλων των άλλων. Όλα τα άλλα επίπεδα μνήμης, όσο λογικά, έγκυρα, ή πειστικά κι αν είναι, όλα αγνοούνται όταν ενεργοποιηθεί αυτό το σύστημα.

Αλλά πρέπει να καταλάβεις ότι αυτό συμβαίνει για έναν μόνο λόγο. Για να εξασφαλίσει την επιβίωσή σου. Γιατί κάποια στιγμή, οι ίδιες αυτές αντιδράσεις σε έσωσαν κατά τη διάρκεια ενός τραυματικού γεγονότος.

Και τώρα η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου ευρώ:

Εξακολουθείς ακόμα να πιστεύεις ότι η πηγή του άγχους σου είναι ο διευθυντής στη δουλειά σου; Ή ο καθηγητής στο σχολείο σου; Ή η σύζυγός σου; Ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να πιστεύεις ότι είναι; Και θα με ρωτήσεις, “ωραία, εαν δεν είναι όλα αυτά, τότε τι”?

Και η απάντηση είναι "Hic Sunt Dragones" Είναι μια λατινική φράση και σημαίνει: Εδώ υπάρχουν δράκοι.

Θυμάσαι τους παλιούς μεσαιωνικούς χάρτες; Οι χαρτογράφοι τότε έγραφαν αυτή τη φράση στις άκρες του κάθε χάρτη, όπου ξεκίνησαν άγνωστα εδάφη. Ζωγράφιζαν δράκους και τέρατα που φρουρούσαν αυτές τις άγνωστες περιοχές και τρόμαζαν τα πλοία ώστε να φεύγουν μακριά.

"Εδώ υπάρχουν δράκοι" σημαίνει ότι υπάρχει κίνδυνος που δεν καταλαβαίνουμε. Κι αυτό είναι τρομακτικό. Θέλεις λοιπόν να καταλάβεις σε βάθος το άγχος σου; Τα καλά νέα είναι ότι μπορείς. Πρέπει απλά να πας σε αυτά τα άγνωστα εδάφη της μνήμης σου που φυλάσσονται από δράκους και τέρατα, να χαρτογραφήσεις ένα ασφαλές μονοπάτι και να το διασχίσεις.

Τα εργαλεία σου για να το κάνετε αυτό είναι η σωματική αίσθηση που βιώνεις κάθε φορά που νιώθεις άγχος, ή κάθε φορά που νιώθεις απειλή, ή ακόμα κι απλή ανησυχία.

Ο Φρόυντ είπε κάποτε «Οτιδήποτε ξεχνάει το μυαλό, το σώμα δεν το ξεχνάει ποτέ». Και αυτό ακριβώς είναι το κλειδί σου για τις άγνωστες αυτές περιοχές.

Χτίζεις μια γέφυρα από τις πιο συνειδητές στις λιγότερο συνειδητές μνήμες σου με το να ξεκινήσεις να επεξεργασία και να αναρωτιέσαι για όλες τις σωματικές σου αντιδράσεις. Και ο μόνος τρόπος να το καταφέρεις αυτό είναι μέσα σε ένα ασφαλές περιβάλλον, με επαγγελματική καθοδήγηση.

Οι τραυματικές μνήμες διαμορφώνουν τη ζωή μας με τρόπους που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε. Τρόπους που μπορεί να μην υποψιαζόμαστε ποτέ. Κι όλα αυτά ζουν σε αυτό το μεγάλο κουτί διαφορετικών ειδών αναμνήσεων που σχεδιάσαμε.

Η ιστορία που πλάθουμε για το ποιοι είμαστε, το τι μας αρέσει, το τι δεν μας αρέσει κι όλες οι επιλογές που κάνουμε όσο απλές κι αν είναι, βασίζονται σε πράγματα που συνέβησαν στο παρελθόν και που μας έκαναν αυτό που είμαστε τώρα.

Μερικά από αυτά τα θυμόμαστε με το μυαλό μας, άλλοι με το σώμα μας. Το μόνο σίγουρο είναι οτι όλες οι αναμνήσεις είναι εκεί, βαθειά μέσα μας. Κι αν υπάρχουν πράγματα που θες να καταλάβεις ή να αλλάξετε στον εαυτό σου, αυτό που πρέπει να κάνεις είναι να δημιουργήσεις μια καθαρή γραμμή επικοινωνίας μεταξύ των διαφορετικών αναμνήσεις σου, κι αυτό απαιτεί σκληρή δουλειά.

Αυτή η δουλειά όμως θα σε βοηθήσει να αναπτύξεις ένα νέο νόημα ζωής, και νέες συμπεριφορές γιατί θα επιτρέψει την ανάδυση νέων γνωστικών πεποιθήσεων. Κι εδώ είναι που βρίσκεις το νόημα. Αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τη δική σου ευημερία με το να καταλαβαίνεις γιατί βρίσκονται εκεί που βρίσκονται οι δράκοι μέσα σου, και τι είναι αυτό που φυλάνε.

Το να γνωρίσεις τον εαυτό σου είναι το μεγαλύτερο δώρο που μπορείς να κάνεις στον εαυτό σου. Κι όλα ξεκινούν με το να παρατηρείς τις αισθήσεις που προκύπτουν στο σώμα σας.

Πάνω από όλα μην ξεχνάς ότι το άγχος σου απλά προσπαθεί να σε προστατεύσει. Απλά το κάνει με τρόπο που δεν είναι και τόσο χρήσιμος. Κάνε λοιπόν το άγχος φίλο σου και προσπάθησε να το καταλάβεις. Θα δεις με τον καιρό οτι ακόμα κι αυτοί οι τρομακτικοί δράκοι, είναι φίλοι σου που προσπαθούν να σε προστατεύσουν.

Μεχρι την επόμενη φορά που θα τα πούμε, μην ξεχνάς πάντα να ρωτάς. Τι είναι αυτό που με κάνει να κάνω, αυτά που κάνω?

Αν σου άρεσε αυτό το βίντεο πάτα το like και κάνε εγγραφή στο κανάλι μου εδώ. Είναι μια πολύ μικρή σου πράξη που σημαίνει πολλά για μένα και για το μέλλον αυτού του καναλιού.

Είμαι ο Δημήτρης και μοιράζομαι μαζί σου εργαλεία και ιδέες για το πως να σχεδιάσεις μια καλή ζωή.