Ξεπέρασε το Άγχος με 2 Απλά Βήματα
Έχεις σκεφτεί ποτέ ότι οι σκέψεις σου είναι σαν μονοπάτια στην άμμο;
Οι σκέψεις σου κατατάσσονται σε ομάδες. Κι αυτές οι ομάδες φτιάχνουν συγκεκριμένα μοτίβα σκέψης. Αυτά λοιπόν τα μοτίβα σκέψης είναι σαν τις γραμμές που αφήνει ένα αυτοκίνητο στην άμμο. Έτσι, όταν σκέφτεσαι, έχεις την τάση να ακολουθείς πάντα τα ίδια μοτίβα σκέψης, ξανά και ξανά. Όπως οι ρόδες ενός αυτοκινήτου που γλιστρούν πάντα στο ίδιο μονοπάτι στην άμμο. Κι αν σε πιάσει άγχος, τότε είναι πολύ δύσκολο να ξεφύγεις.
Αλλά πώς μπορείς να αλλάξεις αυτά τα μοτίβα της σκέψης που έχεις ειδικά όταν σε πιάνει το άγχος? Μερικές από αυτές τις σκέψεις μπορεί να είναι τόσο αγχωτικές που κυριολεκτικά μπορεί να σε κάνουν να χάσεις ακόμα και τον ύπνο σου.
Ένα από τα χειρότερα πράγματα που μπορείς να κάνεις σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι να ενδώσεις σε αυτές τις αγχωτικές και πολλές φορές βασανιστικές σκέψεις. Ειδικά αν είναι σκέψεις καταπιέζεις γιατί, γιατί απλά θα νιώσεις να καταπιέζεσαι κι άλλο αν το κάνεις. Επίσης αν τις αφήσεις να παρασύρουν, τότε είναι που επιτρέπεις στον εαυτό σου να παρασυρθεί στις άπειρες πιθανές απαντήσεις στην ερώτηση «τι θα γινόταν αν». «Τι θα γινόταν αν το κάνω αυτό; Τι θα συμβεί τότε;», ή «τι θα γινόταν αν δεν το είχα κάνει αυτό; Πώς θα είχε εξελιχθεί τότε η ζωή μου;» ή «τι θα γίνει αν νομίζουν ότι δεν είμαι αρκετός;», και χιλιάδες άλλα εάν.
Αυτό που συμβαίνει όταν σκέφτεσαι έτσι είναι ότι οι περιοχές του εγκεφάλου και της ψυχής σου που λειτουργούν ως συστήματα συναγερμού -δηλαδή, οι μηχανισμοί άγχους που προσπαθούν να σκεφτούν, να προβλέψουν και να αναλύσουν τα πράγματα - χρησιμοποιούν τη φαντασία για να το κάνουν. Και έτσι αυτός ο τρόπος σκέψης σε βασανίζει γιατί είναι φυσικό ο εγκέφαλός σου να κοιτάζει συνεχώς για δυσάρεστα γεγονότα για να σκεφτεί, τι θα γινόταν αν, τι θα γινόταν αν; Γιατί η μόνη αποστολή του εγκεφάλου σου, είναι να σε προστατεύει.
Και εδώ είναι που τα συστήματα μνήμης παίζουν τεράστιο ρόλο. Το επόμενο βίντεο που θα κάνω θα είναι ειδικά για αυτά τα συστήματα μνήμης και πώς λειτουργούν σε σχέση με το άγχος. Κάνε εγγραφή στο κανάλι, για να μην το χάσεις.
Λοιπόν, τι θα γινόταν αν…τι και αν… Αυτός είναι ο σκοπός και της σκέψης και της μνήμης μας. Να μας προστατέψει από μελλοντικούς κινδύνους, δηλαδή. Και αν αρχίσεις να σκέφτεσαι όλες τις αρνητικές πιθανότητες του «τι θα γινόταν αν», θα θέλεις να κάνεις ό,τι περνάει από το χέρι σου για να αποφύγεις αυτές τις ιδέες όταν αρχίσουν να πλημμυρίζουν το μυαλό σου. Αλλά το μόνο που κάνει το να θες να αποφύγεις αυτές τις σκέψεις, είναι να κάνει τους μηχανισμούς που δημιουργούν αυτές τις σκέψεις να δημιουργούν ακόμη περισσότερες από αυτά τα σενάρια. Και γιατί γίνεται αυτό? Επειδή απλά το σύστημα συναγερμού που δημιούργησε αυτές τις σκέψεις σκέφτεται και λέει, "μα καλά, δεν με ακούει? Αφού τον προειδοποιώ, Δε νιώθει οτι θα κινδυνεύει περισσότερο αν δεν με ακούσει?».
Φαντάσου το για λίγο σαν έναν ξεχωριστό εαυτό που ζει μέσα σου. Αυτός είναι ένας καλός τρόπος να το έχεις στο μυαλό σου. Έχεις λοιπόν ένα σύστημα συναγερμού, το οποίο είναι σαν μια ξεχωριστή οντότητα που ζει μέσα σου.
Και η μόνη δουλειά αυτής της οντότητας, είναι να σε προειδοποιεί για πιθανές απειλές. Και αν δεν ακούς τι έχει να σου πει, νομίζει ότι την αγνοείς. Αλλά η μόνη δουλειά αυτής της οντότητας είναι να σε προστατεύει, επομένως θα συνεχίσει να σε προειδοποιεί μέχρι να την ακούσεις. Αυτό σημαίνει ότι θα ενισχύσει, θα αυξήσει την ένταση με την οποία προσπαθεί να σε προειδοποιήσει, και θα αυξήσει επίσης και τη συχνότητα με την οποία προσπαθεί να σε προειδοποιήσει.
Όσο περισσότερο το αγνοείς, τόσο περισσότερο σε φωνάζει κι όσο περισσότερο προσπαθεί να σε προειδοποιήσει, τόσο περισσότερα συμπτώματα άγχους εκδηλώνεις. Αλλά αν του δώσεις σημασία, τότε θα σε παρασύρει σε όλα αυτά τα “τι θα γινόταν αν”. Βλέπεις το φαύλο κύκλο έτσι?
Ποια είναι λοιπόν η λύση για να βγούμε από αυτό τον κύκλο σκέψεων; Υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε;
Λοιπόν, υπάρχει μια διαδικασία που αποτελείται απο 2 βήματα. 2 πολύ απλά βήματα που μπορείς να ακολουθήσεις για να μειώσεις τα επίπεδα άγχους σου κάθε φορά που σε πιάνουν αυτές οι σκέψεις. Το πρώτο βήμα έχει να κάνει με την βιολογία του σώματός μας, και το δεύτερο με την ψυχολογία μας. Κι ο λόγος για αυτό είναι ότι το άγχος είναι και βιολογικό αλλά και ψυχολογικό. Βιολογικό απο την άποψη οτι απελευθερώνονται κατεχολαμίνες στο αίμα σου. Οι κατεχολαμίνες είναι μια ομάδα νευροδιαβιβαστών που όταν απελευθερώνονται στο αίμα, τότε αυξάνουν τον καρδιακό παλμό, αυξάνουν την αρτηριακή πίεση, τον ρυθμό αναπνοής και σου προκαλούν αυτή την πνευματική υπερδιέγερση που σε στιγμές μεγάλου άγχους δε σε αφήνει να σκεφτείς καθαρά.
Άρα για να αντιμετωπίσουμε το άγχος με επιτυχία, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τόσο σωματικές όσο και ψυχολογικές τεχνικές. Αυτά λοιπόν είναι τα 2 βήματα που θα σου εξηγήσω τώρα αμέσως.
Το Πρώτο Βήμα Για Να Ξεπεράσεις Το Άγχος Σου
Έτσι, το πρώτο πράγμα που κάνουμε, το πρώτο βήμα, είναι η βιολογική τεχνική γιατί το πρώτο πράγμα που θέλεις είναι να ηρεμήσεις το σώμα σου κι αυτή η τεχνική έχει τις ρίζες της στους βιολογικούς μηχανισμούς που ρυθμίζουν τα επίπεδα στρες στο σώμα μας. Ονομάζεται βιολογικός αναστεναγμός και είναι βασικά ο τρόπος με τον οποίο το σώμα χρησιμοποιεί για να ηρεμήσει φυσικά. Απο επιστημονικής πλευράς, τα οφέλη αυτού του αναστεναγμού ανακαλύφθηκαν στη δεκαετία του '30, αλλά πιο εκτεταμένη έρευνα διεξήχθη από τον Jack Feldman, έναν παγκοσμίου φήμης νευροεπιστήμονα και ειδικό στη νευροβιολογία της αναπνοής στο UCLA, κι από τον Mark Krasnow, καθηγητή βιοχημείας στο Stanford.
Τι είναι λοιπόν αυτός ο βιολογικός αναστεναγμός; Όταν κοιμόμαστε και τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην κυκλοφορία του αίματός μας αυξάνονται, το σώμα μας αυτόματα μπαίνει σε αυτόν τον ρυθμό αναπνοής. Ή για παράδειγμα όταν βλέπεις ένα μωρό να κλαίει, ή ακόμα κι όταν κλαις εσύ, το μοτίβο που ακολουθεί αυτόματα η αναπνοή σου στην προσπάθεια της να σε ηρεμήσει είναι αυτό που λέμε βιολογικός αναστεναγμός. Είναι δηλαδή ένα σύνολο εισπνοών και εκπνοών που λειτουργούν ως απάντηση στην αγωνία, και είναι ουσιαστικά μια διπλή εισπνοή που ακολουθείται από μια εκτεταμένη εκπνοή. Έτσι λοιπόν, αν φέρεις στο μυαλό σου την κατάσταση στην οποία βρίσκεστε όταν κλαις, η αναπνοή σου ακούγεται κάπως έτσι… και αυτός είναι ένας βιολογικός αναστεναγμός που διαπράττει το ηρεμιστικό του έργο χωρίς εσύ να το καταλαβαίνεις. Και ο λόγος που λειτουργεί τόσο καλά και σε φέρνει σε μια πιο χαλαρή κατάσταση είναι γιατί αποβάλλει πολύ διοξείδιο του άνθρακα από τους πνεύμονές σου πάρα πολύ γρήγορα.
Το πρώτο βήμα λοιπόν που μπορείς να το κάνεις αμέσως μόλις νιώθεις το άγχος σου να είναι υπερβολικό είναι αυτό. Βρίσκεις ένα ήσυχο σημείο και κάνεις αυτόν τον βιολογικό αναστεναγμό. Χρειάζονται μόνο 3-4 αναπνοές και θα νιώσεις αμέσως τη διαφορά. Προσωπικά το κάνω κάθε πρωί ως πρακτική διαλογισμού. Και το κάνεις έτσι όπως θα σου δείξω τώρα: παίρνεις μια μεγάλη εισπνοή από τη μύτη, σταματάς για λίγο, μετά παίρνεις λίγο περισσότερο αέρα, που είναι το πιο κρίσιμο μέρος, και μετά μια μεγάλη εκπνοή από το στόμα. Αυτό είναι. Είναι τόσο απλό. Το κάνετε αυτό 3-4 φορές όταν είστε αγχωμένοι και θα νιώσετε τη διαφορά πολύ γρήγορα.
Το Δεύτερο Βήμα Για Να Ξεπεράσεις Το Άγχος Σου
Και τώρα, προχωράμε στο δεύτερο βήμα. Την ψυχολογική τεχνική. Αυτό δεν είναι εύκολο και μερικές φορές μπορεί να είναι τρομακτικό. Αλλά είναι ο μόνος τρόπος για να ξεπεράσεις μια και καλή το άγχος. Αφού λοιπόν ηρεμήσεις με την τεχνική της αναπνοής, αυτό που θες να κάνεις είναι να φέρεις οικειοθελώς στο μυαλό σου το σενάριο που σε τρομάζει και σου δίνει όλο αυτό το άγχος. Προσπάθησε να θυμηθείς αυτά τα σενάρια του «τι θα γινόταν αν» και άστα να εξελιχθούν μπροστά σου. Προσπάθησε να τα παρακολουθήσεις σε όλο τους το φάσμα, κι άστα να εξελιχθούν, όσο τρομακτικά κι αν είναι.
Κοίτα τώρα τι συμβαίνει εδώ. Το κλειδί είναι να το κάνεις οικειοθελώς. Δηλαδή να τα προσκαλέσεις εσύ να έρθουν στις σκέψεις σου, κι όχι να σε πιάνουν εξαπίνης. Όταν λοιπόν το κάνεις αυτό οικειοθελώς, αυτό που στην πραγματικότητα κάνεις είναι να δείχνεις σε αυτήν την οντότητα μέσα σου, σε αυτόν το μηχανισμό που σε προειδοποιεί, του δείχνεις λοιπόν οτι είσαι αρκετά θαρραλέος ή θαρραλέα. Του δείχνεις ότι έχεις τη δύναμη να αντιμετωπίσεις αυτήν την αγχωτική κατάσταση και αυτό από μόνο του είναι θεραπευτικό. Δείχνεις σε αυτήν την οντότητα, σε αυτό το σύστημα συναγερμού, ότι είσαι εκεί, κι οτι δίνει βάση σε αυτό που προσπαθεί να σου πει, κι οτι δεν προσπαθείς να ξεφύγεις από αυτό.
Τώρα, για να λειτουργήσει αυτό, μπορεί να χρειαστεί να το κάνεις πολλές φορές και με πολλά σενάρια. Γιατί όσο πιο ισχυρά είναι αυτά τα συστήματα συναγερμού μέσα σου, τόσο περισσότερο θα θέλουν να σε νιώσουν να τα προσκαλείς οικειοθελώς. Έτσι μόνο ηρεμούν. Και μόλις αρχίσεις να το κάνεις αυτό ξανά και ξανά, θα νιώσεις οτι έχεις αρκετή αυτοπεποίθηση ώστε να μην χρειάζεται να ξεφεύγεις από αυτή την οντότητα μέσα σου.
Και μπορεί να είναι τρομακτικό το άγχος που σου προκαλούν αυτά τα σενάρια, και μπορεί να χρειαστεί να το κάνεις ξανά και ξανά, αλλά όσο περισσότερο το κάνεις, τόσο πιο σίγουρος θα νιώθεις για την ικανότητά σου να αντιμετωπίσεις τον τρόμο που βγάζουν αυτά τα σενάρια προς τα έξω. Κι αυτό ακριβώς είναι αυτό που θέλει να νιώσει αυτή η οντότητα μέσα σου. Θέλει να νιώθει ότι εσύ έχεις τη δύναμη αλλά τον έλεγχο για να το φροντίζεις. Τη δύναμη και τον έλεγχο να σε φροντίζεις. Τότε είναι που αυτός ο μηχανισμός συναγερμού, αυτή η οντότητα, θα σταματήσει να ενισχύει το μήνυμά του προς εσένα μέσω αυτής της αίσθησης άγχους.
Και πως το κάνεις αυτό; Λοιπόν, απλά επέλεξε ένα σενάριο που σε κάνει να αγχώνεσαι και προσκάλεσέ το να δεις πώς θα εξελιχθεί. Ίσως αγχώνεσαι μήπως χάσεις τη δουλειά σας, ίσως αγχώνεστε μήπως σε απατήσει ο σύντροφός σου ή ακόμα χειρότερα, ανησυχείτε για τον θάνατο του γονέα ή του παιδιού σου. Τι θα κάνεις λοιπόν εαν οι φόβοι βγουν αληθινοί? Η πραγματική απάντηση είναι ότι απλά δεν ξέρεις. Πώς μπορεί κάποιος από εμάς να ξέρει πώς ακριβώς θα αντιδράσει σε μια κατάσταση όπως αυτή; Σίγουρα θα είναι κάτι το τραγικό. Νομίζεις ότι θα είναι το τέλος του κόσμου. Και αυτό είναι κάτι το φυσιολογικό! Είναι φυσιολογικό να πιστεύει κανείς, ο οποιοσδήποτε άνθρωπος, οτι σενάρια σαν κι αυτά είναι καταστροφικά. Γιατί πρέπει να περάσεις καταστροφές και τραγωδίες και σίγουρα όλοι μας θα χάσουμε ανθρώπους που αγαπάμε. Αλλά πρέπει επίσης να είσαι αρκετά δυνατός για τους ανθρώπους που σε χρειάζονται. Γιατί αν γίνεις κομμάτια σε περίπτωση που συμβεί κάτι κακό σε κάποιον που αγαπάς, τότε που αφήνεις όλους τους άλλους ανθρώπους που νοιάζονται για σένα και σε αγαπούν;
Και αυτά σίγουρα δεν είναι εύκολα σενάρια για να τα παίξεις στο μυαλό σου, και πάλι μπορεί να είναι τρομακτικά, αλλά πρέπει να έχεις τη θέληση να αντιμετωπίσεις οικειοθελώς οτιδήποτε σε τρομάζει και κάνει το άγχος να σε κυριεύει. Παίζεις το σενάριο λοιπόν, και βλέπεις οτι θα στεναχωρεθείς, και βλέπεις οτι θα πας στην κηδεία του αγαπημένου σου προσώπου, και θα είναι τόσο τρομερό που δεν θέλεις καν να το σκεφτείς. Που δε θα θες να ζήσεις για να το δεις. Αλλά αυτό είναι που κάνουμε εμείς οι άνθρωποι. Καταφέρνουμε και ζούμε και ξεπερνάμε τις τραγωδία. Αφήνουν βαθεία σημάδια, κανείς δεν το αμφισβητεί αυτό. Αλλά η αποφασιστικότητά σου να ανεχτείς αυτές τις σκέψεις και να ζήσεις μέσα απο αυτές, όχι μόνο θα ηρεμήσει αυτά τα συστήματα, αλλά θα σου δείξει επίσης ότι υπάρχουν κρυμμένες δυνάμεις μέσα σου, και μερικές φορές αυτές οι δυνάμεις είναι πολύ πολύ σκοτεινές. Αυτό είναι που ο Carl Jung συνήθιζε να αποκαλεί τη σκιά του εαυτού. Έχω κάνει ένα άλλο βίντεο για αυτό, κι αν δεν το έχεις δει θα βάλω το λινκ κάπου εδώ πάνω και στα σχόλια απο κάτω, αλλά αυτές οι σκοτεινές δυνάμεις είναι αυτές που μόλις τις ενσωματώσεις στο συνειδητό σου, θα σου δώσουν τη δύναμη να αντέξεις οποιαδήποτε αντιξοότητα.
Κι ένας τρόπος για να το κάνεις αυτό είναι να αφήσεις τις σκέψεις σου να σε οδηγήσουν εκεί που δεν θες να σας πας. Κι αυτό το κάνεις οικειοθελώς. Κοιτάς τις σκοτεινές σου σκέψεις οικειοθελώς. Μέχρι λοιπόν να το κάνεις αυτό, αυτά τα συστήματα συναγερμού θα ενισχύουν τη φωνή τους μέχρι να τουε δώσεις προσοχή. Μόνο με προσοχή, θα τα ηρεμήσεις. Γιατί τότε θα καταλάβουν ότι είστε εκεί για αυτά, είσαι εκεί, δίνεις την απαραίτητη προσοχή και είσαι ικανή ή ικανός να φροντίσεις τον εαυτό σου.
Αν σου άρεσε αυτό το βίντεο πάτα το like και κάνε εγγραφή στο κανάλι μου εδώ. Είναι μια πολύ μικρή πράξη που σημαίνει πολλά για μένα και για το μέλλον αυτού του καναλιού. Είμαι ο Δημήτρης, και μοιράζομαι εργαλεία και ιδέες για το πώς να σχεδιάσεις μια καλή ζωή.
Μέχρι την επόμενη φορά που θα τα πούμε, να θυμάσαι πάντα να ρωτάς. Τι είναι αυτό που με κάνει να κάνω, αυτά που κάνω?